مسجد جامع بروجرد از قدیمی‌ترین بناهای موجود در شهر بروجرد است. این مسجد با معماری زیبا و قدمت تاریخی خود، یکی از مهم‌ترین اماکن باستانی و جاهای دیدنی بروجرد به حساب می‌آید.
این مسجد در واقع بر ویرانه‌ی یک آتشکده بنا شده است. بعد از ورود اسلام به ایران بسیاری از آتشکده‌ها و یا ویرانه‌هایشان به مسجد تبدیل شدند که مسجد جامع بروجرد نیز از همین دست مساجد است. مورخان حدس می‌زنند ساخت این بنا به دوران حکومت قاسم بن عجلی، معروف به ابودلف از حکمرانان مأمون و معتصم عباسی، بر غرب ایران و بین سال‌های ۱۵۰ تا ۲۲۶ قمری، برمی‌گردد. شبستان شمالی مسجد نیز در قرن چهارم میلادی ساخته شد..
از زمان بنا شدن این مسجد تا به امروز، که ۱۲ قرن از آن می‌گذرد، مسجد جامع بروجرد با آسیب‌های بسیاری روبرو شده و بارها مورد بازسازی، تعمیر و مرمت قرارگرفته است. شواهد و کتیبه‌های مختلف، از بازسازی‌های مختلف این مسجد در دورههای سلجوقی، صفوی و قاجار خبر می‌دهند
این مسجد در دوران سلجوقی مسجد پررفت‌وآمد و مهمی بوده است. بخش اصلی مسجد، بخش گنبدخانه (یک فضای گنبددار به همراه ایوان) است، محوطه‌سازی مسجد در قرون چهارم و پنجم هجری و باقی قسمت‌های مسجد و تعمیرات آن در دورههای بعدی انجام گرفته است. بروجرد برای مثال در سال ۱۲۰۹ قمری، تقی‌خان رازانی بروجردی، حاکم بروجرد در دوره فتحعلی شاه قاجار، ایوان و مناره‌های اطراف مسجد را احداث کرد و به گنبدخانه افزود و باقی تعمیرات نیز در دوره‌ی صفویان و سال‌های ۱۰۲۲، ۱۰۶۹، ۱۰۹۲ و ۱۲۰۹ قمری صورت گرفته‌اند. آبشار ونایی بروجرد در این مرمت و بازسازی‌ها، آثار بسیاری کشف شده که در تخمین تاریخ ساخت و مرمت این مسجد به مورخان کمک کرده است. برای مثال در یکی از مرمت‌ها چهار سکه نقره با تاریخ‌های ۸۵۱ و ۸۵۳ هجری در شبستان غربی این مسجد کشف شد که این فرضیه که شبستان‌های مسجد در نیمه‌ی دوم قرن نهم ساخته‌شده‌اند را قوی‌تر می‌کند. همچنین کشف سکه‌ای با تاریخ ۱۱۲۴ نیز این احتمال را مطرح می‌کند که در اوایل قرن ۱۲ هجری قمری، فضای خالی زیر گنبدخانه پر شده و طاق‌های خشتی آن خراب شده است.
بدون دیدگاه